Piramida zdrowego żywienia to najważniejsza wskazówka, która podpowiada, jak skomponować dobrze zbilansowany jadłospis. Z pewnością znasz już to pojęcie. Jednak czy wiesz, że ostatnio naukowcy wprowadzili pewne zmiany? Jak wygląda współczesna piramida żywienia?
Czym jest piramida żywieniowa? Jest to schemat, który w graficzny i bardzo przejrzysty sposób pokazuje, jak powinna być skomponowana nasza dieta, by jadłospis był dobrze bilansowany. Nazwa piramida żywienia pochodzi od kształtu schematu. Zasada jego odczytywania jest bardzo prosta: im niżej na piramidzie żywienia znajduje się dany składnik, tym ważniejszy jest w naszej diecie i tym częściej powinniśmy po niego sięgać. To, co znajduje się na czubku piramidy żywienia powinno zaś gościć na naszych talerzach jak najrzadziej (albo wcale). Piramida żywienia jest niezastąpiona, kiedy planujemy jadłospis: na co dzień albo w czasie diety odchudzającej.
Nowa piramida żywienia
Jeszcze do niedawna piramida żywieniowa była skonstruowana tak, że na jej najniższym poziomie znajdowały się warzywa. Naukowcy uznali jednak ten schemat za niewystarczający i opracowali nowy. Jak wygląda dziś? Na pierwszym poziomie znajduje się… aktywność fizyczna. Tym samym należałoby raczej mówić o piramidzie żywienia i zdrowego trybu życia. Skąd ta zmiana? Naukowcom zależało na podkreśleniu roli aktywności fizycznej w naszym życiu. Umieszczenie jej w podstawie schematu oznacza, że na aktywność fizyczną powinniśmy poświęcać 30-45 minut każdego dnia. Co ważne, nie oznacza to, że musimy wyczynowo uprawiać sport. Do aktywności fizycznej zalicza się też spacer, chodzenie po schodach, rekreacyjna jazda na rowerze czy nordic walking. Oczywiście może to być też bardziej forsowny trening na siłowni lub uprawianie dowolnej dyscypliny sportu. Chodzi o zwrócenie uwagi na to, żeby nie prowadzić siedzącego trybu życia. Pomocą we wdrożeniu tych założeń może być zakup krokomierza lub opaski monitorującej aktywność fizyczną. Wedle wytycznych powinniśmy dbać o to, by każdego dnia zrobić co najmniej dziesięć tysięcy kroków.
A co znajduje się na kolejnych poziomach owej piramidy żywienia? Poziom drugi to warzywa i owoce. Nadal w mocy utrzymywane są zalecenia, by jeść pięć porcji warzyw i owoców dziennie. Jednocześnie dietetycy zwracają uwagę na to, że większość powinny stanowić warzywa – owoce często maja sporo cukru i kalorii. Oczywiście nie należy ich wykluczać z diety, bo są też bogatym źródłem witamin, chodzi jednak o zachowanie umiaru. Warto poradzić więc takie nawyki, jak na przykład picie codziennie zielonego koktajlu warzywnego – wrzucenie kilku składników do blendera nie zajmie wiele czasu, a pozwoli nam na zwiększenie ilości warzyw w codziennym jadłospisie, tak jak zaleca to nowa piramida żywienia.
Co dalej? Kolejny poziom to produkty zbożowe, przy czym rekomendowane jest spożywanie produktów pełnoziarnistych. Bardzo ważnym elementem diety są kasze, na przykład kasza jaglana będąca źródłem wielu składników odżywczych. Kolejne poziomy piramidy żywienia to nabiał oraz mięso – przy czym zalecenia mówią, że mięsa nie powinniśmy spożywać codziennie. W miarę możliwości powinniśmy wybierać chude mięso, drób, królika, a także ryby i owoce morza – a przy tym powinno ono pochodzić z dobrego źródła. Lepiej jeść mięso rzadziej a dobrej jakości, unikając produktów hodowli przemysłowej. Mięso czerwone powinno gościć na naszych talerzach nie częściej niż dwa razy w miesiącu.
Piramida żywienia ma też zalecenia dotyczące spożywanych napojów: najniżej znajduje się woda, na kolejnym miejscu zielona herbata, w dalej: kawa i czarna herbata, które powinniśmy spożywać z większym umiarem.
A czego w piramidzie żywienia nie ma?
Piramida żywienia w ogóle nie uwzględnia wysoko przetworzonych produktów, cukru czy słodyczy. To sugestia, że produkty te są całkowicie zbędne w naszej diecie – są nie tylko kaloryczne, ale też pozbawione wartości odżywczych. Najlepiej wykluczyć je ze swojego jadłospisu albo zabrać o to, by pojawiały się w nim jak najrzadziej.
